اثر شدت آتش بر تراکم بانک بذر خاک گروه‌های کارکردی گیاهان (مطالعه موردی پارک ملی گلستان)

در این مطالعه تغییرات بانک بذر خاک در دو پوشش گندمی و درختچه­ای آتش­سوزی­ شده که بیان­گر شدت­های مختلف آتش (کم‌وزیاد) بود، بررسی شد. نمونه­برداری خاک از سایت شارلق واقع در پارک ملی گلستان انجام شد؛ بنابراین تعداد 10 نمونه خاک شامل 5 درختچه و نیز 5 قطعه پوشش گندمی در سایت کنترل و نیز تعداد 5 درختچه و 5 قطعه پوشش گندمی سوخته به‌عنوان شدت کم‌وزیاد در سایت آتش­سوزی انتخاب شد. جوانه­زنی بذور به روش کشت گلخانه­ای صورت گرفت. جهت تجزیه‌وتحلیل داده­ها از آزمون GLMM و جهت مقایسه تیمارها از آزمون «تی غیر جفتی» در نرم‌افزار R استفاده شد. اگرچه نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که میانگین تعداد بذور جوانه­زده در سایت آتش‌گرفته (5/74) به‌طور کل نسبت به سایت کنترل (3/132) تفاوت معنی­داری نداشتند، اما نتایج بیان­گر تأثیر معنی­دار آتش‌بر گروه‏های کارکردی بود. تعداد نونهال پهن برگان یک‌ساله درشدت کم آتش افزایش (1785 به 3543) و درشدت زیاد آتش کاهش داشت (5000 به 1471). تعداد نونهال گندمیان چندساله نیز درشدت کم آتش کاهش چشمگیری از خود نشان داد (7114 به 842) درحالی‌که درشدت زیاد آتش تفاوت معنی­داری مشاهده نشد (928 به 1871). شدت آتش­سوزی در تمامی گروه‏های کارکردی به‌جز پهن برگان یک‌ساله تأثیر معنی­داری بر غنای گونه­ای بانک بذر خاک داشت. نتایج این تحقیق بیانگر این است که در مطالعات آتش­سوزی صرفاً با بررسی اثر آتش­سوزی نمی‌توان تصویری دقیق از اثر آن به دست آورد و با بررسی شدت آتش­سوزی و سطح آن می‌توان اثر آتش‌سوزی و نیز پاسخ‌های متفاوت گونه­های گیاهی و یا گروه‏های کارکردی را تحلیل نمود